Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, z dn. 06.11.2008 (Dz.U. 31.03.09)

Art. 1. Ustawa okreÅ›la:

  1)   prawa pacjenta;

  2)   zasady udostÄ™pniania dokumentacji medycznej;

  3)   obowiÄ…zki podmiotów udzielajÄ…cych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych zwiÄ…zane z prawami pacjenta;

  4)   tryb powoÅ‚ywania, odwoÅ‚ywania i kompetencje Rzecznika Praw Pacjenta;

  5)   postÄ™powanie w sprawach praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów.
 

Art. 2. Przestrzeganie praw pacjenta okreÅ›lonych w ustawie jest obowiÄ…zkiem organów wÅ‚adzy publicznej wÅ‚aÅ›ciwych w zakresie ochrony zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, podmiotów udzielajÄ…cych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, osób wykonujÄ…cych zawód medyczny oraz innych osób uczestniczÄ…cych w udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

Art. 3. 1. Użyte w ustawie okreÅ›lenia oznaczajÄ…:

  1)   opiekun faktyczny - osobÄ™ sprawujÄ…cÄ…, bez obowiÄ…zku ustawowego, staÅ‚Ä… opiekÄ™ nad pacjentem, który ze wzglÄ™du na wiek, stan zdrowia albo stan psychiczny opieki takiej wymaga;

  2)   osoba bliska - małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobÄ™ pozostajÄ…cÄ… we wspólnym pożyciu lub osobÄ™ wskazanÄ… przez pacjenta;

  3)   osoba wykonujÄ…ca zawód medyczny - osobÄ™ wykonujÄ…cÄ… zawód medyczny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zakÅ‚adach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr ..., poz. ...);

  4)   pacjent - osobÄ™ zwracajÄ…cÄ… siÄ™ o udzielenie Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych lub korzystajÄ…cÄ… ze Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych lub osobÄ™ wykonujÄ…cÄ… zawód medyczny;

  5)   podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych - zakÅ‚ad opieki zdrowotnej oraz indywidualnÄ… praktykÄ™ lekarskÄ…, indywidualnÄ… specjalistycznÄ… praktykÄ™ lekarskÄ…, grupowÄ… praktykÄ™ lekarskÄ…, indywidualnÄ… praktykÄ™ pielÄ™gniarek, poÅ‚ożnych, indywidualnÄ… specjalistycznÄ… praktykÄ™ pielÄ™gniarek, poÅ‚ożnych oraz grupowÄ… praktykÄ™ pielÄ™gniarek, poÅ‚ożnych oraz jednostkÄ™ badawczo-rozwojowÄ…, o której mowa w art. 2 ust. 6 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 159, poz. 993);

  6)   Å›wiadczenie zdrowotne - Å›wiadczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zakÅ‚adach opieki zdrowotnej;

  7)   stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej - stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zakÅ‚adach opieki zdrowotnej.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o lekarzu, rozumie siÄ™ przez to także lekarza dentystÄ™ oraz felczera w zakresie wynikajÄ…cym z przepisów o zawodzie felczera.
 

Art. 4. 1. W razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sÄ…d może przyznać poszkodowanemu odpowiedniÄ… sumÄ™ tytuÅ‚em zadośćuczynienia pieniężnego za doznanÄ… krzywdÄ™ na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

2. W razie zawinionego naruszenia prawa pacjenta do umierania w spokoju i godnoÅ›ci sÄ…d może, na żądanie małżonka, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia w linii prostej lub przedstawiciela ustawowego, zasÄ…dzić odpowiedniÄ… sumÄ™ pieniężnÄ… na wskazany przez nich cel spoÅ‚eczny na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje siÄ™ do zawinionego naruszenia prawa pacjenta do:

  1)   przechowywania rzeczy wartoÅ›ciowych w depozycie stacjonarnego zakÅ‚adu opieki zdrowotnej;

  2)   informacji o rodzaju i zakresie Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udzielanych przez podmioty udzielajÄ…ce Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych;

  3)   dostÄ™pu do dokumentacji medycznej dotyczÄ…cej jego stanu zdrowia.
 

Art. 5. Kierownik podmiotu udzielajÄ…cego Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych lub upoważniony przez niego lekarz może ograniczyć korzystanie z praw pacjenta w przypadku wystÄ…pienia zagrożenia epidemicznego lub ze wzglÄ™du na bezpieczeÅ„stwo zdrowotne pacjentów, a w przypadku praw, o których mowa w art. 33 ust. 1, także ze wzglÄ™du na możliwoÅ›ci organizacyjne zakÅ‚adu.
 

 

Art. 6. 1. Pacjent ma prawo do Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych odpowiadajÄ…cych wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.

2. Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwoÅ›ci udzielenia odpowiednich Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalajÄ…cej kolejność dostÄ™pu do tych Å›wiadczeÅ„.

3. Pacjent ma prawo żądać, aby udzielajÄ…cy mu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych:

  1)   lekarz zasiÄ™gnÄ…Å‚ opinii innego lekarza lub zwoÅ‚aÅ‚ konsylium lekarskie;

  2)   pielÄ™gniarka (poÅ‚ożna) zasiÄ™gnęła opinii innej pielÄ™gniarki (poÅ‚ożnej).

4. Lekarz może odmówić zwoÅ‚ania konsylium lekarskiego lub zasiÄ™gniÄ™cia opinii innego lekarza, jeżeli uzna, że żądanie, o którym mowa w ust. 3, jest bezzasadne.

5. Å»Ä…danie, o którym mowa w ust. 3, oraz odmowÄ™, o której mowa w ust. 4, odnotowuje siÄ™ w dokumentacji medycznej.

6. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje siÄ™ do pielÄ™gniarki (poÅ‚ożnej) w zakresie zasiÄ™gania opinii innej pielÄ™gniarki (poÅ‚ożnej).

Art. 7. 1. Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych ze wzglÄ™du na zagrożenie zdrowia lub życia.

2. W przypadku porodu pacjentka ma prawo do uzyskania Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych zwiÄ…zanych z porodem.

Art. 8. Pacjent ma prawo do Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udzielanych z należytÄ… starannoÅ›ciÄ… przez podmioty udzielajÄ…ce Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych w warunkach odpowiadajÄ…cych okreÅ›lonym w odrÄ™bnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym. Przy udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych osoby wykonujÄ…ce zawód medyczny kierujÄ… siÄ™ zasadami etyki zawodowej okreÅ›lonymi przez wÅ‚aÅ›ciwe samorzÄ…dy zawodów medycznych.

 

Art. 9. 1. Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.

2. Pacjent, w tym maÅ‚oletni, który ukoÅ„czyÅ‚ 16 lat, lub jego ustawowy przedstawiciel majÄ… prawo do uzyskania od lekarza przystÄ™pnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dajÄ…cych siÄ™ przewidzieć nastÄ™pstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.

3. Pacjent lub jego ustawowy przedstawiciel majÄ… prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji wymienionych w ust. 2 innym osobom.

4. Pacjent ma prawo żądać, aby lekarz nie udzieliÅ‚ mu informacji, o której mowa w ust. 2.

5. Po uzyskaniu informacji, o których mowa w ust. 2, pacjent ma prawo przedstawić lekarzowi swoje zdanie w tym zakresie.

6. W przypadku okreÅ›lonym w art. 31 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857), pacjent ma prawo żądać, aby lekarz udzieliÅ‚ mu informacji, o której mowa w ust. 2, w peÅ‚nym zakresie.

7. Pacjent maÅ‚oletni, który nie ukoÅ„czyÅ‚ 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza informacji, o których mowa w ust. 2, w zakresie i formie potrzebnej do prawidÅ‚owego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.

8. Pacjent, w tym maÅ‚oletni, który ukoÅ„czyÅ‚ 16 lat, lub jego ustawowy przedstawiciel majÄ… prawo do uzyskania od pielÄ™gniarki, poÅ‚ożnej przystÄ™pnej informacji o jego pielÄ™gnacji i zabiegach pielÄ™gniarskich.

Art. 10. W przypadku, o którym mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub opiekun faktyczny majÄ… prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstÄ…pienia przez lekarza od leczenia pacjenta i wskazania przez tego lekarza możliwoÅ›ci uzyskania Å›wiadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub podmiotu udzielajÄ…cego Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

 

Art. 11. 1. Pacjent ma prawo do informacji o prawach pacjenta okreÅ›lonych w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrÄ™bnych, uwzglÄ™dniajÄ…cej ograniczenia tych praw okreÅ›lone w tych przepisach. Podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udostÄ™pnia tÄ™ informacjÄ™ w formie pisemnej, poprzez umieszczenie jej w swoim lokalu, w miejscu ogólnodostÄ™pnym.

2. Przepisu ust. 1 zdanie drugie nie stosuje siÄ™ do wykonywanych wyÅ‚Ä…cznie w miejscu wezwania indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, indywidualnych praktyk pielÄ™gniarek, poÅ‚ożnych i indywidualnych specjalistycznych praktyk pielÄ™gniarek, poÅ‚ożnych.

3. W przypadku pacjenta niemogÄ…cego siÄ™ poruszać informacjÄ™, o której mowa w ust. 1, udostÄ™pnia siÄ™ w sposób umożliwiajÄ…cy zapoznanie siÄ™ z niÄ… w pomieszczeniu, w którym pacjent przebywa.

 

Art. 12. Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, w tym o profilaktycznych programach zdrowotnych finansowanych ze Å›rodków publicznych, realizowanych przez ten podmiot. Przepisy art. 11 ust. 1 zdanie drugie i ust. 3 stosuje siÄ™ odpowiednio.

 

 

 

Art. 13. Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujÄ…ce zawód medyczny, w tym udzielajÄ…ce mu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, informacji z nim zwiÄ…zanych, a uzyskanych w zwiÄ…zku z wykonywaniem zawodu medycznego.

 

Art. 14. 1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 13, osoby wykonujÄ…ce zawód medyczny sÄ… obowiÄ…zane zachować w tajemnicy informacje zwiÄ…zane z pacjentem, w szczególnoÅ›ci ze stanem zdrowia pacjenta.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje siÄ™, w przypadku gdy:

  1)   tak stanowiÄ… przepisy odrÄ™bnych ustaw;

  2)   zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeÅ„stwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;

  3)   pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodÄ™ na ujawnienie tajemnicy;

  4)   zachodzi potrzeba przekazania niezbÄ™dnych informacji o pacjencie zwiÄ…zanych z udzielaniem Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych innym osobom wykonujÄ…cym zawód medyczny, uczestniczÄ…cym w udzielaniu tych Å›wiadczeÅ„.

3. Osoby wykonujÄ…ce zawód medyczny, udzielajÄ…ce Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, z wyjÄ…tkiem przypadków, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, sÄ… zwiÄ…zane tajemnicÄ… również po Å›mierci pacjenta.

 

 

 

Art. 15. Przepisy niniejszego rozdziaÅ‚u stosuje siÄ™ do wyrażenia zgody na udzielenie Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych albo odmowy takiej zgody, jeżeli przepisy odrÄ™bnych ustaw nie stanowiÄ… inaczej

 

Art. 16. Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie okreÅ›lonych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, po uzyskaniu informacji w zakresie okreÅ›lonym w art. 9.

 

Art. 17. 1. Pacjent, w tym maÅ‚oletni, który ukoÅ„czyÅ‚ 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych przez lekarza.

2. Przedstawiciel ustawowy pacjenta maÅ‚oletniego, caÅ‚kowicie ubezwÅ‚asnowolnionego lub niezdolnego do Å›wiadomego wyrażenia zgody, ma prawo do wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1. W przypadku braku przedstawiciela ustawowego prawo to, w odniesieniu do badania, może wykonać opiekun faktyczny.

3. Pacjent maÅ‚oletni, który ukoÅ„czyÅ‚ 16 lat, osoba ubezwÅ‚asnowolniona albo pacjent chory psychicznie lub upoÅ›ledzony umysÅ‚owo, lecz dysponujÄ…cy dostatecznym rozeznaniem, ma prawo do wyrażenia sprzeciwu co do udzielenia Å›wiadczenia zdrowotnego, pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego. W takim przypadku wymagane jest zezwolenie sÄ…du opiekuÅ„czego.

4. Zgoda oraz sprzeciw, o których mowa w ust. 1-3, mogÄ… być wyrażone ustnie albo poprzez takie zachowanie osób wymienionych w tych przepisach, które w sposób niebudzÄ…cy wÄ…tpliwoÅ›ci wskazuje na wolÄ™ poddania siÄ™ proponowanym przez lekarza czynnoÅ›ciom albo brak takiej woli.

 

Art. 18. 1. W przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzajÄ…cych podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodÄ™, o której mowa w art. 17 ust. 1, wyraża siÄ™ w formie pisemnej. Do wyrażania zgody oraz sprzeciwu stosuje siÄ™ art. 17 ust. 2 i 3.

2. Przed wyrażeniem zgody w sposób okreÅ›lony w ust. 1 pacjent ma prawo do uzyskania informacji, o której mowa w art. 9 ust. 2.

3. Przepisy art. 17 ust. 2-4 stosuje siÄ™ odpowiednio.

 

Art. 19. Zasady przeprowadzenia badania lub udzielenia innych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych przez lekarza pomimo braku zgody albo wobec zgÅ‚oszenia sprzeciwu, o których mowa w art. 17 i 18, okreÅ›lajÄ… przepisy art. 33 i art. 34 ust. 6 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

 

 

 

Art. 20. 1. Pacjent ma prawo do poszanowania intymnoÅ›ci i godnoÅ›ci, w szczególnoÅ›ci w czasie udzielania mu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

2. Prawo do poszanowania godnoÅ›ci obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godnoÅ›ci. Pacjent znajdujÄ…cy siÄ™ w stanie terminalnym ma prawo do Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych zapewniajÄ…cych Å‚agodzenie bólu i innych cierpieÅ„.

 

Art. 21. 1. Przy udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych może być obecna osoba bliska.

2. Osoba wykonujÄ…ca zawód medyczny udzielajÄ…ca Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych pacjentowi może odmówić obecnoÅ›ci osoby bliskiej przy udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, w przypadku istnienia prawdopodobieÅ„stwa wystÄ…pienia zagrożenia epidemicznego lub ze wzglÄ™du na bezpieczeÅ„stwo zdrowotne pacjenta. OdmowÄ™ odnotowuje siÄ™ w dokumentacji medycznej.

 

Art. 22. 1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 20 ust. 1, osoba wykonujÄ…ca zawód medyczny ma obowiÄ…zek postÄ™pować w sposób zapewniajÄ…cy poszanowanie intymnoÅ›ci i godnoÅ›ci pacjenta.

2. Osoby wykonujÄ…ce zawód medyczny, inne niż udzielajÄ…ce Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, uczestniczÄ… przy udzielaniu tych Å›wiadczeÅ„ tylko wtedy, gdy jest to niezbÄ™dne ze wzglÄ™du na rodzaj Å›wiadczenia. Uczestnictwo, a także obecność innych osób wymaga zgody pacjenta, a w przypadku pacjenta maÅ‚oletniego, caÅ‚kowicie ubezwÅ‚asnowolnionego lub niezdolnego do Å›wiadomego wyrażenia zgody, jego przedstawiciela ustawowego, i osoby wykonujÄ…cej zawód medyczny, udzielajÄ…cej Å›wiadczenia zdrowotnego.

 

 

 

Art. 23. 1. Pacjent ma prawo do dostÄ™pu do dokumentacji medycznej dotyczÄ…cej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

2. Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegajÄ… ochronie okreÅ›lonej w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrÄ™bnych.

 

Art. 24. 1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 23 ust. 1, podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych jest obowiÄ…zany prowadzić, przechowywać i udostÄ™pniać dokumentacjÄ™ medycznÄ… w sposób okreÅ›lony w niniejszym rozdziale oraz zapewnić ochronÄ™ danych zawartych w tej dokumentacji.

2. Lekarze, pielÄ™gniarki i poÅ‚ożne sÄ… uprawnieni do uzyskiwania i przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej, o których mowa w art. 25.

 

Art. 25. Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej:

  1)   oznaczenie pacjenta, pozwalajÄ…ce na ustalenie jego tożsamoÅ›ci:

a)  nazwisko i imiÄ™ (imiona),

b)  datÄ™ urodzenia,

c)  oznaczenie pÅ‚ci,

d)  adres miejsca zamieszkania,

e)  numer PESEL, jeżeli zostaÅ‚ nadany, w przypadku noworodka - numer PESEL matki, a w przypadku osób, które nie majÄ… nadanego numeru PESEL - rodzaj i numer dokumentu potwierdzajÄ…cego tożsamość,

f)  w przypadku gdy pacjentem jest osoba maÅ‚oletnia, caÅ‚kowicie ubezwÅ‚asnowolniona lub niezdolna do Å›wiadomego wyrażenia zgody - nazwisko i imiÄ™ (imiona) przedstawiciela ustawowego oraz adres jego miejsca zamieszkania;

  2)   oznaczenie podmiotu udzielajÄ…cego Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych ze wskazaniem komórki organizacyjnej, w której udzielono Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych;

  3)   opis stanu zdrowia pacjenta lub udzielonych mu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych;

  4)   datÄ™ sporzÄ…dzenia.

 

Art. 26. 1. Podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udostÄ™pnia dokumentacjÄ™ medycznÄ… pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bÄ…dź osobie upoważnionej przez pacjenta.

2. Po Å›mierci pacjenta, prawo wglÄ…du w dokumentacjÄ™ medycznÄ… ma osoba upoważniona przez pacjenta za życia.

3. Podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych udostÄ™pnia dokumentacjÄ™ medycznÄ… również:

  1)   podmiotom udzielajÄ…cym Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbÄ™dna do zapewnienia ciÄ…gÅ‚oÅ›ci Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych;

  2)   organom wÅ‚adzy publicznej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, organom samorzÄ…du zawodów medycznych oraz konsultantom krajowym i wojewódzkim, w zakresie niezbÄ™dnym do wykonywania przez te podmioty ich zadaÅ„, w szczególnoÅ›ci kontroli i nadzoru;

  3)   ministrowi wÅ‚aÅ›ciwemu do spraw zdrowia, sÄ…dom, w tym sÄ…dom dyscyplinarnym, prokuraturom, lekarzom sÄ…dowym i rzecznikom odpowiedzialnoÅ›ci zawodowej, w zwiÄ…zku z prowadzonym postÄ™powaniem;

  4)   uprawnionym na mocy odrÄ™bnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostaÅ‚o przeprowadzone na ich wniosek;

  5)   organom rentowym oraz zespoÅ‚om do spraw orzekania o niepeÅ‚nosprawnoÅ›ci, w zwiÄ…zku z prowadzonym przez nie postÄ™powaniem;

  6)   podmiotom prowadzÄ…cym rejestry usÅ‚ug medycznych, w zakresie niezbÄ™dnym do prowadzenia rejestrów;

  7)   zakÅ‚adom ubezpieczeÅ„, za zgodÄ… pacjenta;

  8)   lekarzowi, pielÄ™gniarce lub poÅ‚ożnej, w zwiÄ…zku z prowadzeniem procedury oceniajÄ…cej podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbÄ™dnym do jej przeprowadzenia.

4. Dokumentacja medyczna może być udostÄ™pniona także szkole wyższej lub jednostce badawczo-rozwojowej do wykorzystania dla celów naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umożliwiajÄ…cych identyfikacjÄ™ osoby, której dokumentacja dotyczy.

 

Art. 27. Dokumentacja medyczna jest udostÄ™pniana:

  1)   do wglÄ…du w siedzibie podmiotu udzielajÄ…cego Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych;

  2)   poprzez sporzÄ…dzenie jej wyciÄ…gów, odpisów lub kopii;

  3)   poprzez wydanie oryginaÅ‚u za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostÄ™pnienia oryginaÅ‚ów tej dokumentacji.

 

Art. 28. 1. Za udostÄ™pnienie dokumentacji medycznej w sposób okreÅ›lony w art. 27 pkt 2 podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych może pobierać opÅ‚atÄ™.

2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnieÅ„ organów rentowych okreÅ›lonych w art. 77 ust. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeÅ„ spoÅ‚ecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.¹⁾) i art. 121 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeÅ„ SpoÅ‚ecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.²⁾).

3. OpÅ‚aty za udostÄ™pnienie dokumentacji medycznej w sposób okreÅ›lony w art. 27 pkt 2 ustala podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

4. Maksymalna wysokość opÅ‚aty za:

  1)   jednÄ… stronÄ™ wyciÄ…gu lub odpisu dokumentacji medycznej - nie może przekraczać 0,002 przeciÄ™tnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, poczÄ…wszy od pierwszego dnia nastÄ™pnego miesiÄ…ca po ogÅ‚oszeniu przez Prezesa GÅ‚ównego UrzÄ™du Statystycznego w Dzienniku UrzÄ™dowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeÅ„ SpoÅ‚ecznych;

  2)   jednÄ… stronÄ™ kopii dokumentacji medycznej - nie może przekraczać 0,0002 przeciÄ™tnego wynagrodzenia, o którym mowa w pkt 1;

  3)   sporzÄ…dzenie wyciÄ…gu, odpisu lub kopii dokumentacji medycznej na elektronicznym noÅ›niku danych, jeżeli zakÅ‚ad prowadzi dokumentacjÄ™ medycznÄ… w formie elektronicznej - nie może przekraczać 0,002 przeciÄ™tnego wynagrodzenia, o którym mowa w pkt 1.

 

Art. 29. 1. Podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych przechowuje dokumentacjÄ™ medycznÄ… przez okres 20 lat, liczÄ…c od koÅ„ca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu, z wyjÄ…tkiem:

  1)   dokumentacji medycznej w przypadku zgonu pacjenta na skutek uszkodzenia ciaÅ‚a lub zatrucia, która jest przechowywana przez okres 30 lat, liczÄ…c od koÅ„ca roku kalendarzowego, w którym nastÄ…piÅ‚ zgon;

  2)   zdjęć rentgenowskich przechowywanych poza dokumentacjÄ… medycznÄ… pacjenta, które sÄ… przechowywane przez okres 10 lat, liczÄ…c od koÅ„ca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjÄ™cie;

  3)   skierowaÅ„ na badania lub zleceÅ„ lekarza, które sÄ… przechowywane przez okres 5 lat, liczÄ…c od koÅ„ca roku kalendarzowego, w którym udzielono Å›wiadczenia bÄ™dÄ…cego przedmiotem skierowania lub zlecenia;

  4)   dokumentacji medycznej dotyczÄ…cej dzieci do ukoÅ„czenia 2. roku życia, która jest przechowywana przez okres 22 lat.

2. Po upÅ‚ywie okresów wymienionych w ust. 1 podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych niszczy dokumentacjÄ™ medycznÄ… w sposób uniemożliwiajÄ…cy identyfikacjÄ™ pacjenta, którego dotyczyÅ‚a.

 

Art. 30. 1. Minister wÅ‚aÅ›ciwy do spraw zdrowia, po zasiÄ™gniÄ™ciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady PielÄ™gniarek i PoÅ‚ożnych oraz Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, okreÅ›li, w drodze rozporzÄ…dzenia, rodzaje i zakres dokumentacji medycznej oraz sposób jej przetwarzania, uwzglÄ™dniajÄ…c rodzaje podmiotów udzielajÄ…cych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, a także konieczność zapewnienia realizacji prawa dostÄ™pu do dokumentacji medycznej, rzetelnego jej prowadzenia oraz ochrony danych i informacji dotyczÄ…cych stanu zdrowia pacjenta.

2. Minister wÅ‚aÅ›ciwy do spraw wewnÄ™trznych, Minister SprawiedliwoÅ›ci, w porozumieniu z ministrem wÅ‚aÅ›ciwym do spraw zdrowia oraz po zasiÄ™gniÄ™ciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady PielÄ™gniarek i PoÅ‚ożnych i Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, oraz Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem wÅ‚aÅ›ciwym do spraw zdrowia, po zasiÄ™gniÄ™ciu opinii Rady Lekarskiej Wojskowej Izby Lekarskiej, każdy w zakresie swojego dziaÅ‚ania, okreÅ›li, w drodze rozporzÄ…dzenia, rodzaje i zakres dokumentacji medycznej oraz sposób jej przetwarzania, uwzglÄ™dniajÄ…c konieczność zapewnienia realizacji prawa dostÄ™pu do dokumentacji medycznej, rzetelnego jej prowadzenia oraz ochrony danych i informacji dotyczÄ…cych stanu zdrowia pacjenta.

 

 

 

Art. 31. 1. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogÄ… wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia okreÅ›lonych w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpÅ‚yw na prawa lub obowiÄ…zki pacjenta wynikajÄ…ce z przepisów prawa.

2. Sprzeciw wnosi siÄ™ do Komisji Lekarskiej dziaÅ‚ajÄ…cej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za poÅ›rednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekajÄ…cego o stanie zdrowia pacjenta.

3. Sprzeciw wymaga uzasadnienia, w tym wskazania przepisu prawa, z którego wynikajÄ… prawa lub obowiÄ…zki, o których mowa w ust. 1.

4. W przypadku niespeÅ‚nienia wymagaÅ„ okreÅ›lonych w ust. 3 sprzeciw jest zwracany osobie, która go wniosÅ‚a.

5. Komisja Lekarska na podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarÄ™ potrzeby, po przeprowadzeniu badania pacjenta, wydaje orzeczenie niezwÅ‚ocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu.

6. Komisja Lekarska wydaje orzeczenie bezwzglÄ™dnÄ… wiÄ™kszoÅ›ciÄ… gÅ‚osów w obecnoÅ›ci peÅ‚nego skÅ‚adu tej komisji.

7. Od rozstrzygniÄ™cia Komisji Lekarskiej nie przysÅ‚uguje odwoÅ‚anie.

8. Do postÄ™powania przed KomisjÄ… LekarskÄ… nie stosuje siÄ™ przepisów Kodeksu postÄ™powania administracyjnego.

9. Przepisów ust. 1-8 nie stosuje siÄ™ w przypadku postÄ™powania odwoÅ‚awczego w odniesieniu do opinii i orzeczeÅ„, uregulowanego w odrÄ™bnych przepisach.

 

Art. 32. 1. W skÅ‚ad Komisji Lekarskiej wchodzi trzech lekarzy powoÅ‚anych przez Rzecznika Praw Pacjenta z listy, o której mowa w ust. 2, w tym dwóch tej samej specjalnoÅ›ci, co lekarz, który wydaÅ‚ opiniÄ™ albo orzeczenie, o których mowa w art. 31 ust. 1.

2. Konsultanci krajowi, w porozumieniu z wÅ‚aÅ›ciwymi konsultantami wojewódzkimi, opracowujÄ… raz w roku w terminie do dnia 30 marca, listÄ™ lekarzy w danej dziedzinie medycyny, którzy mogÄ… być czÅ‚onkami Komisji Lekarskiej.

3. Z tytuÅ‚u uczestnictwa w Komisji Lekarskiej lekarzowi przysÅ‚uguje wynagrodzenie, które ustala Rzecznik Praw Pacjenta.

4. Koszty dziaÅ‚ania Komisji Lekarskiej sÄ… finansowane z budżetu paÅ„stwa, z części bÄ™dÄ…cej w dyspozycji Rzecznika Praw Pacjenta.

5. Minister wÅ‚aÅ›ciwy do spraw zdrowia, po zasiÄ™gniÄ™ciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, okreÅ›li, w drodze rozporzÄ…dzenia, sposób dziaÅ‚ania Komisji Lekarskiej uwzglÄ™dniajÄ…c efektywność realizacji praw pacjenta.

 

 

 

Art. 33. 1. Pacjent w stacjonarnym zakÅ‚adzie opieki zdrowotnej ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami.

2. Pacjent ma prawo do odmowy kontaktu z osobami wymienionymi w ust. 1.

 

Art. 34. 1. Pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielÄ™gnacyjnej.

2. Przez dodatkowÄ… opiekÄ™ pielÄ™gnacyjnÄ…, o której mowa w ust. 1, rozumie siÄ™ opiekÄ™, która nie polega na udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, w tym także opiekÄ™ sprawowanÄ… nad pacjentkÄ… w warunkach ciąży, porodu i poÅ‚ogu.

 

Art. 35. 1. Pacjent ponosi koszty realizacji praw, o których mowa w art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1, jeżeli realizacja tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej.

2. Wysokość opÅ‚aty rekompensujÄ…cej koszty, o których mowa w ust. 1, ustala kierownik zakÅ‚adu, uwzglÄ™dniajÄ…c rzeczywiste koszty realizacji praw, o których mowa w art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1.

3. Informacja o wysokoÅ›ci opÅ‚aty, o której mowa w ust. 2, oraz sposobie jej ustalenia jest jawna i udostÄ™pniana w lokalu stacjonarnego zakÅ‚adu opieki zdrowotnej.

 

 

 

Art. 36. Pacjent w stacjonarnym zakÅ‚adzie opieki zdrowotnej ma prawo do opieki duszpasterskiej.

 

Art. 37. W sytuacji pogorszenia siÄ™ stanu zdrowia lub zagrożenia życia, stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej jest obowiÄ…zany umożliwić pacjentowi kontakt z duchownym.

 

Art. 38. Stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej ponosi koszty realizacji praw pacjenta, o których mowa w art. 36 i 37, chyba że przepisy odrÄ™bne stanowiÄ… inaczej.

 

 

 

Art. 39. Pacjent w stacjonarnym zakÅ‚adzie opieki zdrowotnej ma prawo do przechowywania rzeczy wartoÅ›ciowych w depozycie. Koszty realizacji tego prawa ponosi stacjonarny zakÅ‚ad opieki zdrowotnej, chyba że przepisy odrÄ™bne stanowiÄ… inaczej.

 

Art. 40. Minister wÅ‚aÅ›ciwy do spraw zdrowia okreÅ›li, w drodze rozporzÄ…dzenia:

  1)   zakres spisu przedmiotów oddawanych do depozytu,

  2)   sposób zabezpieczenia przedmiotów oddanych do depozytu,

  3)   sposób i warunki prowadzenia i przechowywania ksiÄ™gi depozytów

- uwzglÄ™dniajÄ…c zapewnienie wÅ‚aÅ›ciwej realizacji prawa pacjenta, o którym mowa w art. 39.

 

 

 

Art. 41. W celu ochrony praw pacjenta okreÅ›lonych w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrÄ™bnych ustanawia siÄ™ Rzecznika Praw Pacjenta, zwanego dalej "Rzecznikiem".

 

Art. 42. 1. Rzecznik jest centralnym organem administracji rzÄ…dowej wÅ‚aÅ›ciwym w sprawach ochrony praw pacjentów okreÅ›lonych w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrÄ™bnych.

2. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… Rzecznika.

3. Rzecznik wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Praw Pacjenta, zwanego dalej "biurem".

 

Art. 43. Rzecznikiem może zostać osoba speÅ‚niajÄ…ca Å‚Ä…cznie nastÄ™pujÄ…ce kryteria:

  1)   posiada co najmniej wyksztaÅ‚cenie wyższe i tytuÅ‚ zawodowy magistra lub inny równorzÄ™dny;

  2)   nie byÅ‚a prawomocnie skazana za przestÄ™pstwo popeÅ‚nione umyÅ›lnie;

  3)   stan jej zdrowia pozwala na prawidÅ‚owe sprawowanie funkcji Rzecznika;

  4)   posiada wiedzÄ™ i doÅ›wiadczenie dajÄ…ce rÄ™kojmiÄ™ prawidÅ‚owego sprawowania funkcji Rzecznika.

 

Art. 44. 1. Rzecznik jest powoÅ‚ywany przez Prezesa Rady Ministrów spoÅ›ród osób wyÅ‚onionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru.

2. InformacjÄ™ o naborze na stanowisko Rzecznika ogÅ‚asza siÄ™ przez umieszczenie ogÅ‚oszenia w miejscu powszechnie dostÄ™pnym w siedzibie biura oraz w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 wrzeÅ›nia 2001 r. o dostÄ™pie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.³⁾) i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. OgÅ‚oszenie powinno zawierać:

  1)   nazwÄ™ i adres biura;

  2)   okreÅ›lenie stanowiska;

  3)   wymagania zwiÄ…zane ze stanowiskiem pracy, wynikajÄ…ce z przepisów prawa;

  4)   zakres zadaÅ„ wykonywanych na stanowisku;

  5)   wskazanie wymaganych dokumentów;

  6)   termin i miejsce skÅ‚adania dokumentów;

  7)   informacjÄ™ o metodach i technikach naboru.

3. Termin, o którym mowa w ust. 2 pkt 6, nie może być krótszy niż 10 dni od dnia opublikowania ogÅ‚oszenia w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

4. Nabór na stanowisko Rzecznika przeprowadza zespóÅ‚ powoÅ‚any przez ministra wÅ‚aÅ›ciwego do spraw zdrowia, liczÄ…cy co najmniej 3 osoby, których wiedza i doÅ›wiadczenie dajÄ… rÄ™kojmiÄ™ wyÅ‚onienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia siÄ™ doÅ›wiadczenie zawodowe kandydata, wiedzÄ™ niezbÄ™dnÄ… do wykonywania zadaÅ„ na stanowisku, na które jest przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze.

5. Ocena wiedzy i kompetencji kierowniczych, o których mowa w ust. 4, może być dokonana na zlecenie zespoÅ‚u przez osobÄ™ niebÄ™dÄ…cÄ… czÅ‚onkiem zespoÅ‚u, która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny.

6. CzÅ‚onek zespoÅ‚u oraz osoba, o której mowa w ust. 5, majÄ… obowiÄ…zek zachowania w tajemnicy informacji dotyczÄ…cych osób ubiegajÄ…cych siÄ™ o stanowisko, uzyskanych w trakcie naboru.

7. W toku naboru zespóÅ‚ wyÅ‚ania nie wiÄ™cej niż trzech kandydatów, których przedstawia Prezesowi Rady Ministrów.

8. Z przeprowadzonego naboru zespóÅ‚ sporzÄ…dza protokóÅ‚ zawierajÄ…cy:

  1)   nazwÄ™ i adres biura;

  2)   okreÅ›lenie stanowiska, na które byÅ‚ prowadzony nabór, oraz liczbÄ™ kandydatów;

  3)   imiona, nazwiska i adresy nie wiÄ™cej niż trzech najlepszych kandydatów uszeregowanych wedÅ‚ug poziomu speÅ‚niania przez nich wymagaÅ„ okreÅ›lonych w ogÅ‚oszeniu o naborze;

  4)   informacjÄ™ o zastosowanych metodach i technikach naboru;

  5)   uzasadnienie dokonanego wyboru albo powody niewyÅ‚onienia kandydata;

  6)   skÅ‚ad zespoÅ‚u.

9. Wynik naboru ogÅ‚asza siÄ™ niezwÅ‚ocznie poprzez umieszczenie informacji w Biuletynach Informacji Publicznej, o których mowa w ust. 2. Informacja o wyniku naboru zawiera:

  1)   nazwÄ™ i adres biura;

  2)   okreÅ›lenie stanowiska, na które byÅ‚ prowadzony nabór;

  3)   imiona i nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informacjÄ™ o niewyÅ‚onieniu kandydata.

10. Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ogÅ‚oszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpÅ‚atne.

 

Art. 45. Rzecznik jest odwoÅ‚ywany przez Prezesa Rady Ministrów. Rzecznik peÅ‚ni obowiÄ…zki do dnia powoÅ‚ania nastÄ™pcy.

 

Art. 46. 1. Rzecznik wykonuje swoje zadania przy pomocy nie wiÄ™cej niż dwóch zastÄ™pców.

2. Prezes Rady Ministrów powoÅ‚uje i odwoÅ‚uje zastÄ™pców Rzecznika na wniosek Rzecznika.

3. ZastÄ™pcÄ… Rzecznika może być osoba speÅ‚niajÄ…ca Å‚Ä…cznie nastÄ™pujÄ…ce kryteria:

  1)   posiada co najmniej wyksztaÅ‚cenie wyższe;

  2)   nie byÅ‚a prawomocnie skazana za przestÄ™pstwo popeÅ‚nione umyÅ›lnie;

  3)   stan jej zdrowia pozwala na prawidÅ‚owe sprawowanie funkcji zastÄ™pcy Rzecznika;

  4)   posiada wiedzÄ™ i doÅ›wiadczenie dajÄ…ce rÄ™kojmiÄ™ prawidÅ‚owego sprawowania funkcji zastÄ™pcy Rzecznika.

4. Jeden z zastÄ™pców Rzecznika jest obowiÄ…zany posiadać co najmniej wyksztaÅ‚cenie wyższe w dziedzinie nauk medycznych i tytuÅ‚ zawodowy magistra lub równorzÄ™dny.

 

Art. 47. 1. Do zakresu dziaÅ‚ania Rzecznika należy:

  1)   prowadzenie postÄ™powaÅ„ w sprawach praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów;

  2)   prowadzenie postÄ™powaÅ„ w trybie art. 50-53;

  3)   w sprawach cywilnych wykonywanie zadaÅ„ okreÅ›lonych w art. 55;

  4)   opracowywanie i przedkÅ‚adanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczÄ…cych ochrony praw pacjenta;

  5)   wystÄ™powanie do wÅ‚aÅ›ciwych organów z wnioskami o podjÄ™cie inicjatywy ustawodawczej bÄ…dź o wydanie lub zmianÄ™ aktów prawnych w zakresie ochrony praw pacjenta;

  6)   opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujÄ…cych wiedzÄ™ o ochronie praw pacjenta;

  7)   wspóÅ‚praca z organami wÅ‚adzy publicznej w celu zapewnienia pacjentom przestrzegania ich praw, w szczególnoÅ›ci z ministrem wÅ‚aÅ›ciwym do spraw zdrowia;

  8)   przedstawianie wÅ‚aÅ›ciwym organom wÅ‚adzy publicznej, organizacjom i instytucjom oraz samorzÄ…dom zawodów medycznych ocen i wniosków zmierzajÄ…cych do zapewnienia skutecznej ochrony praw pacjenta;

  9)   wspóÅ‚praca z organizacjami pozarzÄ…dowymi, spoÅ‚ecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw pacjenta;

  10)  analiza skarg pacjentów w celu okreÅ›lenia zagrożeÅ„ i obszarów w systemie ochrony zdrowia wymagajÄ…cych naprawy;

  11)  wykonywanie innych zadaÅ„ okreÅ›lonych w przepisach prawa lub zleconych przez Prezesa Rady Ministrów.

2. Organy i instytucje, do których Rzecznik zwróciÅ‚ siÄ™ z wnioskami okreÅ›lonymi w ust. 1 pkt 5 i 8, sÄ… obowiÄ…zane ustosunkować siÄ™ do tych wniosków w terminie 30 dni od dnia ich otrzymania.

 

Art. 48. Rzecznik może zwrócić siÄ™ do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka o podjÄ™cie dziaÅ‚aÅ„ z zakresu ich kompetencji.

 

Art. 49. Rzecznik i zastÄ™pcy Rzecznika nie mogÄ… prowadzić dziaÅ‚alnoÅ›ci niedajÄ…cej siÄ™ pogodzić ze sprawowanym urzÄ™dem.

 

Art. 50. 1. Rzecznik wszczyna postÄ™powanie wyjaÅ›niajÄ…ce, jeżeli poweźmie wiadomość co najmniej uprawdopodabniajÄ…cÄ… naruszenie praw pacjenta, obejmujÄ…cÄ… w szczególnoÅ›ci:

  1)   oznaczenie wnioskodawcy;

  2)   oznaczenie pacjenta, którego praw sprawa dotyczy;

  3)   zwiÄ™zÅ‚y opis stanu faktycznego.

2. Wniosek kierowany do Rzecznika jest wolny od opÅ‚at.

3. Rzecznik może wszcząć postÄ™powanie wyjaÅ›niajÄ…ce z wÅ‚asnej inicjatywy, biorÄ…c pod uwagÄ™ w szczególnoÅ›ci uzyskane informacje co najmniej uprawdopodabniajÄ…ce naruszenie praw pacjenta.

 

Art. 51. Rzecznik po zapoznaniu siÄ™ ze skierowanym do niego wnioskiem może:

  1)   podjąć sprawÄ™,

  2)   poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysÅ‚ugujÄ…cych mu lub pacjentowi Å›rodków prawnych,

  3)   przekazać sprawÄ™ wedÅ‚ug wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci,

  4)   nie podjąć sprawy

- zawiadamiajÄ…c o tym wnioskodawcÄ™ i pacjenta, którego sprawa dotyczy.

 

Art. 52. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 51 pkt 1, Rzecznik może:

  1)   samodzielnie prowadzić postÄ™powanie wyjaÅ›niajÄ…ce;

  2)   zwrócić siÄ™ o zbadanie sprawy lub jej części do wÅ‚aÅ›ciwych organów, w szczególnoÅ›ci organów nadzoru, prokuratury, kontroli paÅ„stwowej, zawodowej lub spoÅ‚ecznej, zgodnie z ich kompetencjami.

2. ProwadzÄ…c postÄ™powanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, Rzecznik ma prawo:

  1)   zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdÄ… sprawÄ™ na miejscu;

  2)   Å¼Ä…dać zÅ‚ożenia wyjaÅ›nieÅ„, przedstawienia akt każdej sprawy prowadzonej przez naczelne i centralne organy administracji paÅ„stwowej, organy administracji rzÄ…dowej, organy organizacji pozarzÄ…dowych, spoÅ‚ecznych i zawodowych, oraz organy jednostek organizacyjnych posiadajÄ…cych osobowość prawnÄ…, a także organy jednostek samorzÄ…du terytorialnego i samorzÄ…dowych jednostek organizacyjnych oraz samorzÄ…dów zawodów medycznych;

  3)   Å¼Ä…dać przedÅ‚ożenia informacji o stanie sprawy prowadzonej przez sÄ…dy, a także prokuraturÄ™ i inne organy Å›cigania oraz żądać do wglÄ…du w biurze akt sÄ…dowych i prokuratorskich oraz akt innych organów Å›cigania, po zakoÅ„czeniu postÄ™powania i zapadniÄ™ciu rozstrzygniÄ™cia;

  4)   zlecać sporzÄ…dzanie ekspertyz i opinii.

3. Rzecznik odmawia ujawnienia nazwiska i innych danych osobowych pacjenta, w tym także wobec organów wÅ‚adzy publicznej, jeżeli uzna to za niezbÄ™dne dla ochrony praw tego pacjenta, chyba że przepisy odrÄ™bne stanowiÄ… inaczej.

 

Art. 53. 1. Po przeprowadzeniu postÄ™powania wyjaÅ›niajÄ…cego Rzecznik może:

  1)   wyjaÅ›nić wnioskodawcy i pacjentowi, którego sprawa dotyczy, że nie stwierdziÅ‚ naruszenia praw pacjenta;

  2)   skierować wystÄ…pienie do organu, organizacji lub instytucji, w których dziaÅ‚alnoÅ›ci stwierdziÅ‚ naruszenie praw pacjenta; wystÄ…pienie takie nie może naruszać niezawisÅ‚oÅ›ci sÄ™dziowskiej;

  3)   zwrócić siÄ™ do organu nadrzÄ™dnego nad jednostkÄ…, o której mowa w pkt 2, z wnioskiem o zastosowanie Å›rodków przewidzianych w przepisach prawa.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, Rzecznik informuje o niestwierdzeniu naruszenia praw pacjenta także podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, którego zarzut naruszenia tych praw dotyczyÅ‚.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wnioskodawcy przysÅ‚uguje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Art. 127 § 3 Kodeksu postÄ™powania administracyjnego stosuje siÄ™ odpowiednio.

4. W wystÄ…pieniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, Rzecznik formuÅ‚uje opinie lub wnioski co do sposobu zaÅ‚atwiania sprawy, a także może żądać wszczÄ™cia postÄ™powania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji sÅ‚użbowych.

5. Organ, organizacja lub instytucja, do których zostaÅ‚o skierowane wystÄ…pienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, sÄ… obowiÄ…zane niezwÅ‚ocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni, poinformować Rzecznika o podjÄ™tych dziaÅ‚aniach lub zajÄ™tym stanowisku. W przypadku gdy Rzecznik nie podziela tego stanowiska, może zwrócić siÄ™ do wÅ‚aÅ›ciwego organu nadrzÄ™dnego z wnioskiem o zastosowanie Å›rodków przewidzianych w przepisach prawa.

 

Art. 54. W zakresie nieuregulowanym w art. 49-53 do postÄ™powania prowadzonego przez Rzecznika stosuje siÄ™ odpowiednio przepisy Kodeksu postÄ™powania administracyjnego

 

Art. 55. W sprawach cywilnych dotyczÄ…cych naruszenia praw pacjenta, okreÅ›lonych w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrÄ™bnych, Rzecznik może z urzÄ™du lub na wniosek strony:

  1)   Å¼Ä…dać wszczÄ™cia postÄ™powania,

  2)   brać udziaÅ‚ w toczÄ…cym siÄ™ postÄ™powaniu

- na prawach przysługujących prokuratorowi.

 

Art. 56. Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535, z późn. zm.⁴⁾) sÄ… pracownikami biura i wykonujÄ… swoje zadania przy pomocy tego biura.

 

Art. 57. OrganizacjÄ™ biura i jego szczegóÅ‚owy sposób dziaÅ‚ania okreÅ›la statut nadany, w drodze zarzÄ…dzenia, przez Prezesa Rady Ministrów.

 

Art. 58. 1. Rzecznik przedstawia corocznie Radzie Ministrów, nie później niż do dnia 31 lipca roku nastÄ™pnego, sprawozdanie dotyczÄ…ce przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej, nie później niż do dnia 31 sierpnia roku nastÄ™pnego, sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, wraz ze swoim stanowiskiem w sprawie tego sprawozdania.

 

 

 

Art. 59. 1. Przez praktykÄ™ naruszajÄ…cÄ… zbiorowe prawa pacjentów rozumie siÄ™:

  1)   bezprawne zorganizowane dziaÅ‚ania lub zaniechania podmiotów udzielajÄ…cych Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych,

  2)   stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sÄ…du zorganizowanie wbrew przepisom o rozwiÄ…zywaniu sporów zbiorowych akcji protestacyjnej lub strajku przez organizatora strajku

- majÄ…ce na celu pozbawienie pacjentów praw lub ograniczenie tych praw, w szczególnoÅ›ci podejmowane celem osiÄ…gniÄ™cia korzyÅ›ci majÄ…tkowej. Nie jest zbiorowym prawem pacjentów suma praw indywidualnych.

2. Zakazane jest stosowanie praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów.

3. Ochrona zbiorowych praw pacjentów przewidziana w ustawie nie wyÅ‚Ä…cza ochrony wynikajÄ…cej z innych ustaw, w szczególnoÅ›ci z przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów oraz przepisów o przeciwdziaÅ‚aniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

 

Art. 60. StronÄ… postÄ™powania jest każdy, kto wnosi o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszajÄ…cej zbiorowe prawa pacjentów lub wobec którego zostaÅ‚o wszczÄ™te postÄ™powanie w sprawie stosowania takiej praktyki. Do wnoszÄ…cego o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszajÄ…cej zbiorowe prawa pacjentów stosuje siÄ™ przepisy art. 50 ust. 1 i 2.

 

Art. 61. 1. W postÄ™powaniu w sprawie stosowania praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów Rzecznik ma prawo żądać przedstawienia dokumentów oraz wszelkich informacji dotyczÄ…cych okolicznoÅ›ci stosowania praktyk, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, iż majÄ… charakter praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów, w terminie nie dÅ‚uższym niż 30 dni od dnia otrzymania żądania.

2. Å»Ä…danie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

  1)   wskazanie zakresu informacji;

  2)   wskazanie celu żądania;

  3)   wskazanie terminu udzielenia informacji;

  4)   pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzajÄ…cych w bÅ‚Ä…d.

3. Każdy ma prawo skÅ‚adania na piÅ›mie - z wÅ‚asnej inicjatywy lub na proÅ›bÄ™ Rzecznika - wyjaÅ›nieÅ„ odnoszÄ…cych siÄ™ do istotnych okolicznoÅ›ci sprawy dotyczÄ…cej naruszenia praw pacjentów.

 

Art. 62. Rzecznik wydaje postanowienie o wszczÄ™ciu postÄ™powania w sprawie stosowania praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów i zawiadamia o tym strony.

 

Art. 63. 1. Rzecznik odmawia, w drodze decyzji, wszczÄ™cia postÄ™powania, jeżeli dziaÅ‚anie lub zaniechanie w sposób oczywisty nie speÅ‚nia przesÅ‚anek okreÅ›lonych w art. 59 ust. 1 lub jeżeli wnoszÄ…cy o wydanie decyzji o uznaniu praktyki za naruszajÄ…cÄ… zbiorowe prawa pacjentów nie uprawdopodobniÅ‚ pozbawienia pacjentów ich praw lub ograniczenia tych praw.

2. Rzecznik może odmówić, w drodze decyzji, wszczÄ™cia postÄ™powania, jeżeli uzna to za uzasadnione.

 

Art. 64. 1. W przypadku wydania przez Rzecznika decyzji o uznaniu praktyki za naruszajÄ…cÄ… zbiorowe prawa pacjentów nakazuje on jej zaniechanie lub wskazuje dziaÅ‚ania niezbÄ™dne do usuniÄ™cia skutków naruszenia zbiorowych praw pacjentów, wyznaczajÄ…c terminy podjÄ™cia tych dziaÅ‚aÅ„. Decyzji nadaje siÄ™ rygor natychmiastowej wykonalnoÅ›ci.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Rzecznik może naÅ‚ożyć na podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych albo organizatora strajku obowiÄ…zek skÅ‚adania w wyznaczonym terminie informacji o stopniu realizacji dziaÅ‚aÅ„ niezbÄ™dnych do zaniechania praktyki naruszajÄ…cej zbiorowe prawa pacjentów lub usuniÄ™cia skutków naruszenia zbiorowych praw pacjentów.

3. Nie wydaje siÄ™ decyzji, o której mowa w ust. 1, jeżeli podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych albo organizator strajku zaprzestaÅ‚ stosowania praktyki, o której mowa w art. 59 ust. 1.

4. W przypadku okreÅ›lonym w ust. 3 Rzecznik wydaje decyzjÄ™ o uznaniu praktyki za naruszajÄ…cÄ… zbiorowe prawa pacjentów i stwierdzajÄ…cÄ… zaniechanie jej stosowania.

5. Ciężar udowodnienia okolicznoÅ›ci, o których mowa w ust. 3, spoczywa na podmiocie udzielajÄ…cym Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych albo organizatorze strajku.

 

Art. 65. Decyzje Rzecznika sÄ… ostateczne. W zakresie nieuregulowanym w przepisach niniejszego rozdziaÅ‚u i rozdziaÅ‚u 14 do postÄ™powania w sprawie stosowania praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów stosuje siÄ™ przepisy Kodeksu postÄ™powania administracyjnego.

 

Art. 66. 1. Na decyzjÄ™ Rzecznika przysÅ‚uguje skarga do sÄ…du administracyjnego.

2. SÄ…d administracyjny rozpatruje skargÄ™ niezwÅ‚ocznie.

 

Art. 67. Nie wszczyna siÄ™ postÄ™powania w sprawie stosowania praktyk naruszajÄ…cych zbiorowe prawa pacjentów, jeżeli od koÅ„ca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upÅ‚ynÄ…Å‚ rok.

 

 

 

Art. 68. Rzecznik nakÅ‚ada na podmiot udzielajÄ…cy Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych albo organizatora strajku, w drodze decyzji, karÄ™ pieniężnÄ… do wysokoÅ›ci 500.000 zÅ‚otych w przypadku niepodjÄ™cia dziaÅ‚aÅ„ okreÅ›lonych w decyzji, o której mowa w art. 64 ust. 1, w terminie w niej wskazanym.

 

Art. 69. W przypadku nieprzekazania na żądanie Rzecznika dokumentów oraz informacji, o których mowa w art. 61, Rzecznik nakÅ‚ada, w drodze decyzji, na podmiot, do którego skierowano żądanie, karÄ™ pieniężnÄ… do wysokoÅ›ci 50.000 zÅ‚otych.

 

Art. 70. Przy ustalaniu wysokoÅ›ci kar pieniężnych, o których mowa w art. 68 i 69, należy uwzglÄ™dnić w szczególnoÅ›ci okres, stopieÅ„ oraz okolicznoÅ›ci naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów ustawy.

 

Art. 71. 1. Åšrodki finansowe pochodzÄ…ce z kar pieniężnych, o których mowa w art. 68 i 69, stanowiÄ… dochód budżetu paÅ„stwa.

2. Kara pieniężna podlega Å›ciÄ…gniÄ™ciu w trybie przepisów o postÄ™powaniu egzekucyjnym w administracji.

 

 

 

Art. 72. Ustawa wchodzi w życie z dniem okreÅ›lonym w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. - Przepisy wprowadzajÄ…ce ustawy z zakresu ochrony zdrowia (Dz. U. Nr ..., poz. ...).⁵⁾ 

______

¹⁾   Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostaÅ‚y ogÅ‚oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 17, poz. 95, Nr 21, poz. 125, Nr 115, poz. 793 i Nr 176, poz. 1243 oraz z 2008 r. Nr 63, poz. 394, Nr 67, poz. 411, Nr 141, poz. 888 i Nr 171, poz. 1056.

²⁾   Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostaÅ‚y ogÅ‚oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 144, poz. 1530, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355, z 2005 r. Nr 167, poz. 1397 i Nr 169, poz. 1412 i 1421, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 208, poz. 1534, z 2007 r. Nr 17, poz. 95, Nr 82, poz. 558, Nr 191, poz. 1368 i 1369 i Nr 200, poz. 1445 oraz z 2008 r. Nr 67, poz. 411 i Nr 192, poz. 1180.

³⁾   Zmiany wymienionej ustawy zostaÅ‚y ogÅ‚oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565 i Nr 132, poz. 1110.

⁴⁾   Zmiany wymienionej ustawy zostaÅ‚y ogÅ‚oszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 113, poz. 731, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268, z 2005 r. Nr 141, poz. 1183, Nr 167, poz. 1398 i Nr 175, poz. 1462, z 2007 r. Nr 112, poz. 766 i Nr 121, poz. 831 oraz z 2008 r. Nr 180, poz. 1108.

⁵⁾   Wobec nieuchwalenia ponownie przez Sejm zawetowanej przez Prezydenta ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. - Przepisy wprowadzajÄ…ce ustawy z zakresu ochrony zdrowia niniejsza ustawa wejdzie w życie w terminie okreÅ›lonym w odrÄ™bnej ustawie, która zostanie ogÅ‚oszona niezwÅ‚ocznie po jej uchwaleniu przez Parlament i podpisaniu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.